Polska nie musi wdrażać Zielonego Ładu.

🇵🇱 Trybunał Konstytucyjny: Unia Europejska przekroczyła swoje uprawnienia wobec Polski w sprawie energii

TK: Suwerenność energetyczna Polski została naruszona

W dniu 10 czerwca 2025 r. Trybunał Konstytucyjny Rzeczypospolitej Polskiej wydał przełomowe orzeczenie, które może mieć daleko idące konsekwencje dla polskiej polityki energetycznej oraz relacji z Unią Europejską. TK stwierdził, że Unia Europejska przekroczyła zakres swoich kompetencji, ingerując w decyzje Polski dotyczące wyboru źródeł energii. Zdaniem Trybunału, działania UE naruszają suwerenność energetyczną naszego kraju oraz Konstytucję RP.

Co orzekł Trybunał Konstytucyjny?

Trybunał badał zgodność działań UE z polską konstytucją w kontekście unijnej polityki klimatycznej, w tym rozporządzeń dotyczących Zielonego Ładu oraz systemu EU ETS (Europejski System Handlu Emisjami).

W orzeczeniu wskazano, że:

• UE nie może narzucać Polsce określonego miksu energetycznego (czyli struktury źródeł energii),
• decyzje podejmowane większością głosów w Radzie UE – bez jednomyślności – naruszają prawa Polski jako suwerennego państwa,
• interpretacja przepisów traktatowych UE przez Trybunał Sprawiedliwości UE (TSUE) wykracza poza kompetencje przyznane UE.

Co to oznacza dla Polski?

Orzeczenie Trybunału może wpłynąć na zatrzymanie wdrażania kolejnych elementów Zielonego Ładu, takich jak:

• objęcie nowych sektorów (np. budynków i transportu) systemem ETS,
• obowiązkowa dekarbonizacja określonych gałęzi gospodarki,
• przyspieszone odchodzenie od węgla i gazu bez uwzględnienia realiów polskiego systemu energetycznego.

Polska – na mocy tego wyroku – może odmówić stosowania się do przepisów unijnych, które ingerują w konstytucyjny porządek państwa. W praktyce oznacza to, że rząd będzie miał silniejszą podstawę prawną do negocjowania zmian lub opóźniania wdrożenia niektórych unijnych regulacji.

Reakcje i możliwe konsekwencje

Choć orzeczenie TK dotyczy wykładni prawa i nie unieważnia konkretnych aktów prawnych UE, może ono stanowić precedens do dalszych sporów z Komisją Europejską. Niewykluczone są:

• kolejne skargi KE przeciwko Polsce do TSUE,
• wstrzymanie lub opóźnienie środków unijnych z funduszy klimatycznych,
• zaostrzenie konfliktu o zakres kompetencji instytucji unijnych.

Czy to koniec Zielonego Ładu w Polsce?

Nie. Polska nadal pozostaje członkiem Unii Europejskiej, a wiele przepisów unijnych wciąż obowiązuje. Jednak orzeczenie TK to poważny sygnał, że polityka klimatyczna UE nie może być wdrażana w sposób jednostronny, ignorujący krajowe uwarunkowania i konstytucję.

Podsumowanie

Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z 10 czerwca 2025 r. to ważny moment w sporze o suwerenność energetyczną Polski. Uznanie, że Unia Europejska przekroczyła swoje uprawnienia, może oznaczać realne zmiany w sposobie wdrażania unijnej polityki klimatycznej. Niezależnie od dalszych działań UE i KE, decyzja TK podkreśla, że prawo krajowe – w tym Konstytucja RP – stoi ponad unijnymi interpretacjami, jeśli te przekraczają przekazane kompetencje.

📌 Źródło: Orzeczenie TK z dnia 10 czerwca 2025 r., sygn. akt K 10/24